Groen Dendermonde pleit voor een met een toegankelijke dienstverlening.breed lokaal sociaal beleid

Dit komt niet alleen tot uiting in een leefbaar inkomen, maar ook in betaalbare huisvesting, een goede gezondheid, degelijk onderwijs en kinderopvang, een ouderenbeleid, een kwaliteitsvolle vrije tijd, werk- en welzijnstrajecten op maat, het wegwerken van schulden en energiearmoede en een uitgebreid zorgaanbod.

Enkel een voldoende autonoom OCMW kan het sociale karakter van het lokale sociale beleid vrijwaren. Tegelijk is een praktische samenwerking en coördinatie met de stad belangrijk.

Groen wil ook dat het OCMW een duidelijke regierol opneemt in het zorglandschap door te werken op buurtniveau en met als doel de versnippering van de zorg tegen te gaan.

Het OCMW heeft voor Groen een strategische positie in het ruimere activeringsverhaal. Van alle betrokkenen staat het OCMW het dichtste bij de burger en bundelt het de meeste ervaring op het raakvlak van welzijn en werk.

Hoe moet het OCMW dan te werk gaan?

Volgens Groen moet het zich ten volle achter zijn wettelijke opdracht scharen: het garanderen van een menswaardig bestaan voor elk individu.

Het OCMW-personeel vertrekt daarom vanuit een stimulerende en niet vanuit een controlerende visie op hulpverlening: stimuleer de zelfredzaamheid van mensen, maar op een ondersteunende manier en in dialoog.

Groen Dendermonde stelt voor :

1.    Onvoorwaardelijke garantie op een menswaardig bestaan

Het OCMW neemt alle maatregelen binnen zijn bevoegdheid om voor elk individu een menswaardig leven mogelijk te maken. Dit kan via voldoende hoge uitkeringen, via een empowerende hulpverlening en via werk- en welzijnstrajecten op maat van de hulpvrager.

§      via voldoende hoge uitkeringen

o      Veel uitkeringen liggen onder de armoedegrens. Dit kan niet voor Groen Dendermonde.

Daarom pleiten we voor een voldoende hoge aanvullende steun bovenop het leefloon, de Inkomensgarantie voor Ouderen, het pensioen of de werkloosheidsuitkering.

Concreet gaat het om huur- en verwarmingstoelages, bijpassingen voor medische kosten,

schoolkosten of eenmalige duurzame uitgaven.

o      Het OCMW kan streven naar aanvullingen tot op het niveau van de budgetstandaard, dit is het wetenschappelijk berekende bedrag dat een gezin nodig heeft om op een minimaal aanvaardbare manier te kunnen participeren aan de samenleving. Voor meer

§      via empowerende hulpverlening

o      Het OCMW empowert. Het verduidelijkt de keuzemogelijkheden van de cliënt en de grenzen die beide partijen moeten respecteren; het bouwt een vertrouwensrelatie uit met de cliënt en legt de nadruk op dialoog. Het sanctioneert bij fraude of misbruik.

o      Het OCMW investeert in de opleiding van de professional en streeft naar een werkbare

belasting van het personeel.

o      Het OCMW maakt werk van automatische rechtentoekenning bij de cliënten.

o      De maatschappelijke werkers gaan zelf op zoek naar mensen in kwetsbare situaties (drempelverlaging) Burgers hoeven zelf niet het initiatief te nemen, armoede is nog steeds vaak verborgen.

o      Het OCMW activeert maximaal het eigen sociale netwerk van zijn cliënten. Onderzoek toont namelijk aan dat dit veel belangrijker is voor een positief resultaat dan de persoonlijke motivatie van de cliënt of dan de gehanteerde hulpverleningsmethodiek. Dit kan bijvoorbeeld door middel van Eigen Kracht Conferenties, waarbij het informele netwerk van de hulpvrager een plan met concrete afspraken uitwerkt.

§      via werk- en welzijnstrajecten op maat

o      Omwille van de strategische positie op het raakvlak van welzijn en werk, neemt het OCMW voor de eigen cliënten een regierol op binnen het nieuwe beleidskader W² van de Vlaamse Regering (zie de op 1 juli 2011 goedgekeurde nota 'Van arbeidszorg naar een nieuw geïntegreerd beleidskader' of HIVA).

o      Het OCMW ontwikkelt een integraal begeleidingstraject op maat voor zijn cliënten. Het zet in op alle relevante levensdomeinen en niet enkel op werk. Daarbij houdt het rekening met de zorgtaken die mensen opnemen en waardeert het vrijwilligerswerk.

o      Activering door het OCMW berust op een brede mix van maatregelen en garandeert zo maatwerk. Het OCMW zet actief het artikel 60 in om leefloners toe te leiden naar werk. Het maakt gebruik van voortrajecten voor personen die nog niet aan een dergelijk traject toe zijn en voorziet nazorg voor personen die de overgang maken naar de reguliere arbeidsmarkt.

2. Schulden en energie-armoede wegwerken

o      Groen wil dat het OCMW maximaal inzet op het wegwerken van wachtlijsten voor schuldbemiddeling en voor budgetbeheer.

o      Het personeel dat hier rond werkt, wordt maximaal versterkt.

o      Het OCMW kan ook doorverwijzen naar externe partners zoals CAWs en de advocatuur, maar maakt goede afspraken met het oog op een kwalitatieve begeleiding.

o      Het OCMW blijft het gebrek aan middelen voor deze problematiek aankaarten bij hogere overheden.

o      Groen wil dat klanten van sociale leveranciers recht hebben op de laagste prijzen, wat nu nog vaak niet het geval is. Het OCMW tekent daarom samen met de klanten van sociale leveranciers verzet aan tegen de te hoge prijzen die hen worden aangerekend.

o      De Lokale Adviescommissie (LAC) volgt een leidraad met het oog op een goede werking.

o      Het OCMW zet maximaal de middelen in die het kan recupereren van het federale Energiefonds en het Sociaal Verwarmingsfonds.  Met deze middelen bouwt het OCMW een dienst voor schuldbemiddeling en budgetbegeleiding uit, zuivert ze achterstallige rekeningen aan en neemt ze maatregelen voor een preventief sociaal energiebeleid.

o      Budgetmeters van aardgas zijn onverantwoord zolang er geen garantie is op een minimumregeling voor aardgas.

o      Groen wil niet dat mensen de winter in de kou moeten doorbrengen. Daarom wil Groen dat elk OCMW de minimumregeling voor aardgas aanbiedt bij de klanten; dit is nu immers niet verplicht. Het OCMW streeft ook naar een betere bekendmaking bij niet-klanten, bijvoorbeeld op basis van de lijsten van gedropte klanten van de netbeheerder.

o      Het OCMW vordert de kosten voor de minimumregeling zoveel mogelijk terug bij de netbeheerders (kan voor 70%).

o      De gemeente en/of het OCMW begeleiden (samen met de LAC's) actief gezinnen om hun energiefactuur te doen dalen. Dat kan door gratis energie-audits, isolatie voor lage inkomensgezinnen en door de leasing van energiezuinige toestellen als alternatief voor dure energieslokoppen als elektrische verwarmingstoestellen.

o      Personen met een laag inkomen kunnen een beroep doen op derdebetalersfinanciering voor energiebesparende investeringen in hun woning (zie Hoofdstuk Energie).

o      De groepsaankopen worden verder gestimuleerd zodat goedkopere tarieven worden onderhandeld bij energieleveranciers. Deze systemen worden gepromoot en laagdrempelig gemaakt.

3. Het OCMW als waarborg voor een sterk sociaal beleid

Nu het aparte lokaal sociaal beleidsplan verdwijnt, bewaakt het OCMW de uitwerking van een sterk luik sociaal beleid binnen de meerjarenplanning. Dit luik vertrekt van een goed onderbouwde analyse op basis van een gemeentelijke sociale kaart, een armoedebarometer en een analyse van de zorgnoden.

§      Het plan vermeldt concrete doelstellingen, onder meer voor armoedebestrijding, en verbindt daar budgetten aan. Het legt afspraken voor samenwerking tussen de stad Dendermonde, OCMW en externe partners vast.

§      Het OCMW betrekt een brede waaier aan partners, zowel bij de probleemdefiniëring als bij de realisatie van zijn doelstellingen: middenveld, vrijwilligersorganisaties, scholen, verenigingen waar armen het woord nemen, zorgdiensten, verantwoordelijken binnen de eerste lijn.

§      Het betrekt ervaringsdeskundigen in de besluitvorming, bijvoorbeeld ervaringsdeskundigen in de armoede of de migratie.

4.  Investeren in nieuwkomers in de eigen gemeente

Groen wil dat onze stad een Lokaal OpvangInitiatief of LOI beheert, nog vóór de federale wetgeving dit verplicht maakt.

§      Waar al een LOI is, bekijkt de gemeente of via extra woningen enkele gezinnen meer onderdak kunnen krijgen. Voor asielzoekers zonder opvangplaats organiseert het OCMW de wettelijk voorziene steun en financiële hulp.

§      Groen vraagt voldoende aandacht voor interculturele bemiddeling in het OCMW. Dit kan door te investeren in de knowhow van de hulpverleners en door te streven naar een OCMW-personeelsbestand dat een afspiegeling is van de plaatselijke bevolking.

§      Veel nieuwkomers hebben baat bij een inburgeringstraject, op voorwaarde dat dit snel wordt opgestart. Het OCMW verwijst nieuwkomers snel en gepast door naar externe partners zoals onthaalbureaus.

Daarbij maken OCMW en onthaalbureaus duidelijke afspraken in het kader van de afspraken die op Vlaams niveau zijn gemaakt tussen OCMW's en onthaalbureaus. Het OCMW stemt de eigen werk- en welzijnstrajecten af op deze inburgeringstrajecten.

5. OCMW als toegangspoort en regisseur van de lokale zorg

Het zorgaanbod is sterk versnipperd. Dit bedreigt zorg op maat. Voor het OCMW is daarom een belangrijke rol weggelegd als toegangspoort tot en regisseur van de zorg.

§      Het OCMW blijft ook als aanbieder actief in de zorgsector.

§      Het OCMW vertrekt van een goed onderbouwde analyse van de zorgbehoeften en het zorgaanbod op wijkbasis. Dit resulteert in een helder overzicht in een brochure of op de website op maat van zorgvragers of informele zorgers.

§      Het OCMW brengt de zorgaanbieders samen in een buurtgebonden overlegplatform. Het bouwt zo bruggen tussen ambulante en residentiële voorzieningen, tussen medische en niet-medische zorgaanbieders, tussen mantelzorg en professionele zorg.

§      Het brengt hiaten per buurt in kaart en stemt het eigen zorgaanbod daar zoveel mogelijk op af. Momenteel bestaat er bijvoorbeeld een grote nood aan zorg op maat voor jonge dementerenden.

§      Groen pleit voor een aanpak van de zorg op buurtniveau is (zie ook het idee van een woonzorgzone in het Hoofdstuk Wonen). De succesvolle 'netwerken voor zorg' moeten navolging krijgen.

§      Het OCMW investeert ook in een lokaal dienstencentrum in elke deelgemeente. Een dienstencentrum stimuleert onmoetingen tussen bewoners in de buurt.  Ze kunnen er terecht voor middagmaal, verzorging, ontspanning, maar ook voor administratieve hulp. 

§      In Dendermonde zijn deze initiatieven reeds goed uitgewerkt in St Gillis, Dendermonde en Grembergen.

§      Groen wenst een dienstencentrum in Schoonaarde en Appels. Kortom, in elke deelgemeente worden dezelfde diensten aangeboden.

§      Het OCMW biedt ook eigen diensten aan onder de vorm van thuiszorg, gezinszorg, een minder mobielen centrale, warme maaltijden, een boodschappendienst, schoonmaakhulp, en karweihulp. Dit dient verder gestimuleerd te worden.

§      Mantelzorgers tijdelijk ontlasten kan via de organisatie van oppasdiensten en van centra voor kortverblijf of gastgezinnen.